Haber: DİLAN KUTLU – Kamera: MEHMET MEHMETLİOĞLU
Seçimlerin ardından gıda ürünlerine gelen zamlardan ilk etkilenen sektörlerden birisi lokantacılar oldu. Ankara’daki organize sanayi bölgesinde lokantacılık yapan İsmet İlkutlu, “Seçimin ertesi günü zamlar görünmeye başladı. 6-7 TL indirimde olan yağa bir anda 9 TL zam geldi. Bunun mutlaka devamı gelecek” dedi. Esnaf İsmail Yalçınkaya ise “Tedarikçilerimiz ‘Alabildiğiniz kadar mal alın. Bir ay içerisinde bütün ürünlere en az yüzde 30 zam gelecek’ diyorlar” diye konuştu.
Ankara’da lokantacılar, seçimlerin ardından gıda ürünlerine gelen zamlardan şikayet etti. Yenimahalle’deki İvedik Organize Sanayi Bölgesi’nde lokanta işleten esnaf, ANKA Haber Ajansı’na konuştu.
Dört yıl önce açtığı esnaf lokantasında 4 çeşit yemeği 18 TL’ye sattığını, şu an fiyatın 70 TL’ye kadar yükseltmek zorunda kaldığını belirten İsmet İlkutlu, şunları söyledi:
“Bir hafta önce aldığım un ile bugün arasında 30 TL fark var. Bir hafta içerisinde una 30 TL zam geldi. Bu da benim toptancıdan aldığım fiyat. Salçadan, yağdan bahsedebiliriz. Bunların hepsi bir hafta içerisinde zamlanan kalemler arasında. Şu an 50 kiloluk un, 410 liraya alırken bugün 446 TL’ye kadar çıktı. Seçimden sonra 36 liralık fark oldu. Gazlı içeceklere de bir hafta içerisinde aynı şekilde zam geldi. Yağ, salça aynı şekilde. Sebze giderlerimiz çok arttı. Bir hafta öncesine kadar 10 lira olan havuç, bugün 40 TL’ye kadar yükseldi. 5-6 TL’ye aldığımız kıvırcık, bugün 20 TL. Seçimden dolayı duraklatılmış zam, seçimden sonra yavaş yavaş yansıtıldı. Aslında bu zamların devam edeceğinin farkındayız. Dolar kuru yükseldikçe zamların artacağı da aşikar. Maalesef zamlar arttıkça biz, yemek fiyatlarını artırmak zorunda kalacağız. Bu defa da ya işçilikten kısıyor ya da insanları işten çıkarmaya çalışıyor ya da mesaiyi artırıyor. İşçi çıkardıkça bize de yansıyor. 10 eleman çalıştıran yerlerin üçe kadar işçi düşürdüğünü bildiğim yerler var.”
“SEÇİMİN ERTESİ GÜNÜ YAĞA BİR ANDA 9 TL ZAM GELDİ”
Seçim sürecinde sıvı yağ fiyatlarının düştüğünü belirten İlkutlu, “Seçimin ertesi günü zamlar görünmeye başladı. 6-7 TL indirimde olan yağa bir anda 9 TL zam geldi. Bunun mutlaka devamı gelecek. Bir hafta sonra 3 gelir, sonra 5 gelir. Bu şekilde bir ay içerisinde en fazla 200 TL’yi göreceğimiz bir yağdan bahsediyoruz” dedi.
“GEÇEN HAFTA 7 LİRAYA ALDIĞIM HAVUÇ, BU HAFTA 25 LİRA OLMUŞ KİLOSU”
Organize sanayi bölgesinde 1,5 yıldır lokantacılık yaptığını belirterek başka bir esnaf da bu süre içerisinde fiyatların dörde katlandığını belirterek şunları söyledi:
“Biz fiyatları iki katladığımız halde fiyatlar dörde katlandı, maliyetlerimiz çok yükseldi. Kar marjımız çok düşük. Yemek yiyenler, 10 kişilik yere 8 kişilik yemek istiyorlar; bunu 10 kişiye yedirmek istiyorlar. Şu anda 7 işçim var. Çıkartmamaya çalışıyoruz ama sonunun ne olacağını bilmiyoruz. Bir haftadır zamlar tekrar gelmeye başladı. Kıvırcığı 5 liraya alırken bugün 15 TL olmuş. Ben, bu kıvırcığı günde 10 tane kullanıyorum. Maliyetini siz hesaplayın. 32 liralık salça, 38 lira olmuş. Domatese, bibere zam gelmiş. Bir havuç, 25 TL olmuş kilosu. Geçen hafta 7 liraya aldığım havuç, bu hafta 25 lira olmuş kilosu. Şu anda almadım, kullanmayacağım. Mevsim salatasını bırakıp domates salatası, salatalık onları kullanacağız.”
“SOĞAN OLMUŞ 20 TL, PATATES 25 TL. SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ PAHALI, ET PAHALI”
8 yıldır sanayide lokantacılık yaptığını söyleyen İsmail Yalçınkaya da “Buradaki fabrikalara, şirketlere sulu yemek üzerine tabldot yemek dağıtıyoruz. Pandemiden önce daha iyiydi, şu anda sadece çarkı döndürüyoruz. Pandemiden önce 12-18 TL’ye yemek satıyorduk, kar ediyorduk. Ama şu anda genel giderlerden, iş giderleri ve temel gıdaya gelen zamlardan dolayı bugün bir soğan olmuş 20 TL, patates 25 TL. Süt ve süt ürünleri pahalı, et pahalı” diye konuştu.
“TEDARİKÇİLERİMİZ, ‘ALABİLDİĞİNİZ KADAR MAL ALIN, BİR AY İÇERİSİNDE BÜTÜN ÜRÜNLERE EN AZ YÜZDE 30 ZAM GELECEK’ DİYORLAR”
Seçimden sonra gıda ürünlerine zam gelmeye başladığını belirten Yalçınkaya, “Tedarikçilerimiz, ‘Alabildiğiniz kadar mal alın diyorlar. Bir ay içerisinde bütün ürünlere en az yüzde 30 zam gelecek’ diyorlar. Bu zammın önüne geçemeyiz. Bugün alsak yarın yine zam gelecek. Bir ay sonra bir değerlendirme yapacağız, biz de fiyatlara ona göre zam yapacağız. Gıdalara gelen zamlardan dolayı tekrar bir zam yapacağız. Bu, alım gücüne da dayalı. Biz zam yapsak bu, dışardaki şirketlere yansıyor. Yemek almaktan vazgeçebilirler de. Bunu yaşadık biz pandemide” dedi.
