Asgari ücret tartışmalarıyla başlayan 2023 yılı emek hareketi için direniş ve yoksullukla geçti. Asgari ücretin temmuz ayında ikinci kez zamlanması ve kamu emekçilerinin toplusözleşme imzalamasının ardından vergi dilimlerinin değiştirilmemesi adaletsizlik yarattı.
Ücretli çalışanların orantısız vergiye tabi tutulması üzerine Kamu Emekçileri Sendikalar Konfederasyonu (KESK) eyleme geçti. KESK pek çok ilde mitingler düzenledi. Eksim Holding’in işlettiği Dicle Elektrik Dağıtım AŞ işçileri düşük ücretler ve ağır çalışma koşullarına karşı temmuzda iş bıraktı.
Enerji-Sen’de örgütlü işçilerin eylemi Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa, Siirt, Batman ve Şırnak’ta 70 ilçede etkili oldu. Bir aylık direniş kısmi kazanımla sonuçlandı. İstanbul’da AKP’li 23 belediyede çalışan yüzlerce işçi Hizmet İş Sendikası öncülüğünde 28 Temmuz’da eylem düzenledi.
Emekliler, 18 ve 24 Temmuz tarihleri arasında maaşlarına yapılan yüzde 25’lik zammı protesto ettiler. 7 bin 500 lira emekli maaşının en az asgari ücret düzeyine çekilmesi talep edildi. İktidarın propaganda aracına dönüşen ve seçim malzemesi olarak kulladığı “ilk yerli ve milli otomobil” Türkiye Otomobil Girişim Grubu’nun (Togg) Bursa’da yapımı süren fabrikasında çalışan işçiler maaşlarını iki ay boyunca alamadı.
AKP’ye yakınlığıyla bilinen Yapı Merkezi’nin üstlendiği şantiyede taşeron Anel Elektrik ve Sinay Enerji bünyesindeki işçiler iki günlük direnişin ardından ödenmeyen iki aylık ücretlerini almayı başardı.
ŞİDDET YASASI TALEBİ
Sağlık ve Sosyal Hizmet Birlik ve Mücadele Platformu’nda bir araya gelen binlerce sağlık çalışanı 1 Ağustos’ta iş bıraktı. Sağlık emekçileri sağlıkta piyasalaşmanın son bulması, şiddet yasası ve zam talep etti. Metal sektöründe işçi sendikaları ile metal patronlarının sendikası Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası’nın (MESS) arasında iki ay süren grup toplu iş sözleşmesi görüşmelerinin 5’inci oturumunda anlaşma sağlanamaması üzerine uyuşmazlık zaptı tutuldu.
Toplu iş sözleşmesi görüşmeleri boyunca MESS’in tavrını uyarı eylemleriyle protesto eden metal işçileri, eylemlerine devam ediyor. İzmir’in Bergama ilçesinde, “dünyanın en büyük serası” sloganıyla üretim yapan Agrobay şirketi, Tarım-Sen’de örgütlenen kadın işçileri tazminatsız işten çıkardı. İşçilerin ağustosta başlattığı direniş tazminatların ödenmesi ve sendikal hakların tanınması talebiyle devam ediyor.
ANKARA ÇIKARMASI
Asgari ücret görüşmelerinin başlamasının ardından, iktidarın ve işverenin işçilere yaklaşımını eleştiren Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), insanca yaşayabilecek ücret ve çalışma koşulları talebiyle İstanbul’dan Ankara’ya yürüyüş düzenledi.
SADECE YÜZDE 15 SENDİKALI
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın Temmuz 2023 itibarıyla yayımladığı işkolu verilerine göre Ocak 2023’te 16.1 milyon olan işçi sayısı 16.4 milyona ulaştı. Sendikalı işçi sayısı ise ancak 2.3 milyondan 2.4 milyona yükseldi.
Sendikalılık oranı son 10 yılda yüzde 8.88’den yüzde 14.76’ya gelebildi. Sendikalı işçi oranı Temmuz 2022’de yüzde 14.26, Ocak 2023’te yüzde 14.42’yi. Uzmanlar verilerin kayıt dışı işçiler eklendiğinde sendikalılık oranının yüzde 12’lere düştüğünü ifade ediyor.
